Vitaminepillen tijdens het najaar: onmisbaar of overdreven?

De herfst is nog niet begonnen of je neus begint te lopen. Je hebt overal spierpijn en je oren zitten dicht. Het moment om naar de vitaminepillen te grijpen of toch niet? Wat weten we nu eigenlijk over die pillen? Zorgen ze voor extra weerstand of willen ze dat ons alleen doen geloven? Het is belangrijk om te begrijpen wat multivitaminen nu eigenlijk doen in je lichaam en wat voor effect ze hebben. Wacht dus nog even met het kopen van die supplementen en lees eerst dit artikel.

Vitamines en mineralen

'A vitaminepil a day, keeps the doctor away?' Uit onderzoek blijkt dat 25 tot 50% van de Nederlanders regelmatig vitaminepillen en mineralen inneemt. Zeker nu de herfst is begonnen, en natuurlijk wanneer de winter straks weer voor de deur staat, zullen velen weer overwegen vitaminen te slikken. In ons voedsel zitten veel verschillende vitaminen en mineralen die ieder een verschillende werking op ons lichaam hebben. Bovendien is er al een groot verschil tussen vitaminen en mineralen, ook wel micronutriënten genoemd. Vitaminen helpen bij de ondersteuning van je immuunsysteem en zetten koolhydraten, proteïnen, vetten en andere macronutriënten om in energie. Vitaminen hebben daarnaast effect op de werking van het zenuwstelsel. Mineralen daarentegen helpen bij de ondersteuning van de structurele en regulerende functies in je lichaam. Dit houdt in dat ze bijdragen aan de vochtbalans, spiercontracties en de opbouw van weefsel. Good to know, right?

Vitaminepillen noodzakelijk?

Nu we dit weten, kunnen we ons afvragen of we die multivitaminen wel nodig hebben. Ze zitten tenslotte al in ons voedsel. Als je een goede gevarieerde basisvoeding hebt, zou je voldoende vitaminen en mineralen binnen moeten krijgen. Je hebt dan geen supplementen nodig, maar wanneer je een bepaalde soort vitamine minder opneemt of een speciaal dieet volgt, kunnen multivitaminen en aanvullende mineralen noodzakelijk zijn. Een mooi voorbeeld hiervan, is het vitamine D tekort. Wanneer de zon niet meer zo lekker schijnt en de dagen korter worden, kan dit leiden tot een verminderde opname van vitamine D. Kom dus maar weer op met die zon! Het 'vervelende' in dit geval is dat vitamine D maar in weinig voedingsmiddelen voorkomt en waneer het wel voorkomt, is dit maar in kleine mate. Daarom kan een supplement zeker van pas komen. Dit geldt overigens niet voor alle vitamines of mineralen. Het niveau waaronder een tekort geldt is namelijk bij elke vitamine en mineraal verschillend en ook het niveau waarbij de effecten optimaal zijn, is afhankelijk per soort. Supplementen kunnen dus in sommige gevallen helpen om je gezondheid te ondersteunen.

Vitamines, mineralen en sport

Zoals je misschien al verwacht, moeten mensen die regelmatig sporten meer vitaminen en mineralen binnenkrijgen. Ze verliezen namelijk veel van deze essentiële stoffen tijdens het transpireren. Dat klinkt misschien raar, maar het is toch waar! Ook is het fysieke stressniveau hoger als je vaak sport. Multivitaminen kunnen dan een uitkomst bieden, maar dit tekort kan ook worden gecompenseerd door de juiste voedingsmiddelen tot je te nemen. Wanneer het eten van meer groenten en fruit niet voldoende vitaminen en mineralen oplevert, is het kopen van een potje pillen misschien nog niet zo’n slecht idee.

Samenstelling en opname in het lichaam

Wanneer multivitaminen worden verwerkt in een pil of tablet, komen er naast natuurlijke stoffen ook onnatuurlijke stoffen bij kijken. Het lijkt logisch dat natuurlijke vitaminen en mineralen beter worden opgenomen in ons lichaam, maar dit is helaas niet altijd waar. Sommigen natuurlijke stoffen zijn namelijk niet lang houdbaar en kunnen dus niet goed worden opgenomen vanuit een supplement. Dit is de reden waarom er onnatuurlijke stoffen worden toegevoegd aan vitaminepillen. Ze zorgen ervoor dat de kwaliteit goed blijft en het lichaam de stoffen optimaal op kan nemen.

Overdosis van vitaminen en mineralen

Een tekort aan vitamine en mineralen kan je immuunsysteem aantasten, maar hoe zit het dan wanneer je teveel binnenkrijgt?Waar supplementen een positief effect hebben op ons lichaam wanneer er tekorten zijn in het lichaam ten opzichte van de ideaal waarden, kunnen ze juist nadelig zijn als je al voldoende vitaminen binnenkrijgt. Een ‘overdosis’ kan de balans verstoren en schade aanbrengen. Een teveel aan vitaminen B6 staat bijvoorbeeld in verband met spier- en zenuwschade en een overdosis ijzer kan leiden tot maag-en darm klachten. Dan heb je nog de in vet oplosbare vitamines, zoals vitamine A, D, E en K. Deze verlaten het lichaam moeilijk en daarbij moet je dus oppassen met een hoge dosering. Daarnaast zijn er een aantal fabeltjes over het teveel innemen van vitamines. Je zou een overschot aan vitamines, zoals bijvoorbeeld vitamine c, toch gewoon weer uitplassen. Veel mensen denken dat het innemen van te veel vitamines geen kwaad kan, maar niets is minder waar. Een extreme overdosis vitamine C kan bijvoorbeeld leiden tot nierschade. Grijp dus niet te pas en te onpas naar de multivitaminepil!

Wel of geen vitamines?

Je voelt het misschien zelf al een beetje aan. Het gebruik van multivitaminen als ondersteuning op je basisvoeding kan geen kwaad en kan zelfs ze welzijn optimaliseren. Kijk goed naar de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van de soort vitamine of mineraal en overschrijdt deze niet door de inname van een supplement. Een bloedonderzoek via de huisarts kan hierbij meer duidelijkheid bieden. Welke stoffen kom je tekort, welke dosering heb je nodig van die stof en van welke stof kun je wel wat extra gebruiken? Als je dit weet, kan er weinig misgaan. Het is wel duidelijk dat vitaminen en mineralen altijd aanvullend zijn en geen vervanging van gezonde voeding. Pas goed op jezelf nu de dagen weer kouder en korter worden en neem een vitaminepil wanneer het nodig is! Referenties Van Rossum, C.T.M. & et al, 2011. Dutch National Food Consumption Survey 2007-2010 Milne DB, Omaye ST. Effect of vitamin C on copper and iron metabolism in the guinea pig. Int J Vitam Nutr Res. 1980;50(3):301-308. Finley EB, Cerklewski FL. Influence of ascorbic acid supplementation on copper status in young adult men. Am J Clin Nutr. 1983;37(4):553-556. (PubMed) Jacob RA, Skala JH, Omaye ST, Turnlund JR. Effect of varying ascorbic acid intakes on copper absorption and ceruloplasmin levels of young men. J Nutr. 1987;117(12):2109-2115. (PubMed) Vitamine-info.nl/nieuwsartikel/article/de-belangrijkste-fabels-en-feiten-over-multivitamines-182/#.VFuIvGddU1I