De weegschaal
Vrouwen en de weegschaal, het is bijna een onlosmakelijke combinatie. Hoeveel dames onder ons wegen zich niet dagelijks of wekelijks. We vinden het belangrijk om er goed en strak uit te zien. Ik ken maar weinig vrouwen die zich nooit wegen. Ik denk dat veel dames het ook herkennen dat als het resultaat tegenvalt dit het humeur beïnvloedt. We letten die dag meer op wat we eten of we gaan wat intensiever trainen om het gewicht te laten dalen. Het gevolg is dat je de gehele dag negatief laat beïnvloeden door de uitkomst van het wegen.Natuurlijke veranderingen
Het lichaamsgewicht is dagelijks anders. Ieder lichaam is uniek en dat zorgt ervoor dat bij elk persoon het gewicht op verschillende manieren fluctueert. Het is een natuurlijk proces dat je gewicht niet elke dag hetzelfde is. Heb je meer zoutrijke producten gegeten, dan houd je meer vocht vast en is de kans groot dat je een dag later meer weegt. Je eet niet elke dag hetzelfde. Een keer uit eten gaan, kan tijdelijk voor een lichte toename zorgen. Echter, volg je de dagen erna je gezonde eetpatroon weer dan zie je dat je gewicht weer stabiliseert. Hetzelfde geldt voor verstopping; ook hierdoor kun je zwaarder zijn. Dit soort dingen kunnen een vertekend beeld geven, want het is geen extra vet waardoor je meer weegt. Als je ongesteld bent of net voordat je ongesteld moet worden, kan het gewicht zelfs een toename hebben van één tot twee kilo als gevolg van schommelingen in de hormoonbalans. Dit is niet vreemd en het heeft dus geen zin je hier druk om te maken.Voordelen van niet wegen
Waarom is het goed om je niet te veel te focussen op het getal op de weegschaal? Wat zijn de voordelen van niet wegen? Ik denk dat het voor veel sporters onder ons een hele uitdaging zal zijn om hun gewicht los te laten, maar het kan je zo veel meer rust geven om niet constant met het getal bezig te zijn. Daarom geef ik zes voordelen van niet wegen.1. Het getalletje op de weegschaal geeft geen inzicht in de verhouding spier- en vetmassa.
Spiermassa weegt meer dan vetmassa, maar daartegenover staat dat spieren voor een hogere verbranding zorgen.2. Overmatige focus op je gewicht staat spieropbouw in de weg.
Je constant bezig houden met je gewicht kan zorgen voor ‘kunstmatige’ controle. Je bereikt niets met het bewust laag houden van je lichaamsgewicht. Je denkt dat je veel invloed kunt uitoefenen op je gewicht door meer te bewegen en/of minder te eten, maar dit is niet natuurlijk. Hiermee vergroot je als sporter juist het risico dat er spiermassa afgebroken wordt en je vergroot de kans op blessurevorming. Door bewust je lichaamsgewicht laag te houden, krijgen je spieren onvoldoende brandstof om arbeid te verrichten en te herstellen na een training. Tevens zorgt een langdurig lage inname van voedingsstoffen voor een verminderde botdichtheid wat ook het risico op blessures en botbreuken vergroot.3. Er zijn andere methoden om er achter te komen of je aan bent gekomen.
Je voelt het snel genoeg als je veel bent aangekomen of afgevallen. De broek die iets strakker of losser zit, geeft voldoende informatie.4. Het kost tijd om constant met je gewicht bezig te zijn.
Je enorm druk maken over een getalletje gaat ten koste van tijd die je kunt besteden aan sporten, leuke dingen doen met vrienden, werk, studie en ga zo maar door.5. Je gewicht zegt niets over jou als persoon.
Laat je eigenwaarde niet van je gewicht afhangen. Net zoals iemands lengte is iemands gewicht is slechts één persoonlijk kenmerk. Het zegt niets over hoe leuk of mooi iemand is. Iemand die gezet is, hoeft niet anders te zijn dan iemand met een strak figuurtje. Iemand die dun is, hoeft niet gezelliger, sportiever of leuker te zijn.6. Het getal op de weegschaal zegt niet alles over je gezondheid.
Er zijn genoeg vrouwen met een laag gewicht en gezondheidsklachten. Ook slanke mensen kunnen een te hoog cholesterolgehalte hebben. We weten dat het niet gezond is als ons BMI lager dan 18,5 of hoger dan 25 is. De kans op nadelige gezondheidseffecten is hierbij groter. Het nadeel van deze getalletjes is echter dat ze niets zeggen over de verhouding spier- en vetweefsel, over de toestand van iemands organen, bloedwaarden of hoeveel vitamines en mineralen iemand binnenkrijgt.Wanneer wel wegen?
Er zijn situaties waarbij het goed is om het lichaamsgewicht te volgen door één keer per week te wegen. Doe dit dan op een vast moment in de week met een gelijke hoeveelheid kleding aan en op dezelfde weegschaal. Als je vanwege een ongezond hoog gewicht aan het afvallen bent, is het goed om te zien of je resultaat boekt. In omgekeerde situaties; als je wil of moet aankomen, is het ook goed om het lichaamsgewicht te volgen. Dit kan zorgen voor extra motivatie. Ben je een sporter die te maken heeft met gewichtsklassen dan kan het ook handig zijn om je regelmatig te wegen, vooral als je naar een wedstrijd toe traint. Dan weet je hoe je ervoor staat en in welke gewichtsklasse je kunt uitkomen. Ik hoop dat je na het lezen van deze blog inziet dat jezelf constant wegen niet veel oplevert. Het heeft juist veel voordelen om het getalletje op de weegschaal los te laten. Probeer het maar eens en ervaar de rust die het oplevert! REFERENTIES Burke, L., Deakin, V. (2011). ‘Clinical Sports Nutrition’. 4e Druk, North Ryde Australië. Whitney, E. & Rolfes, S.R. (2011). ‘Understanding Nutrition’. 12e Druk, Belmont, Verenigde Staten. www.topsporttopics.nl/kennisbank/risico-op-kwetsbare-botten-bij-atletes-verhoogd-bij-een-laag-bmi
Mariska Dute, 30 jaar, is langeafstandsatlete met het prikkelbaar darmsyndroom en loopt afstanden van vijf kilometer tot en met een hele marathon. Ze traint bij de trainingsgroep van Honoré Hoedt op Papendal. Daarnaast werkt ze als fitnessinstructrice en heeft ze een eigen praktijk als sportdiëtiste: Mariska Dute Voeding, Sport & Advies.