Loslaten: Hoe geef ik de controle uit handen?
Echte 'controle freaks' herkennen het wel; je wilt elke situatie in handen houden en kunnen controleren. Strikte sport- of eetpatronen kunnen je ook een gevoel van veiligheid geven. Ze geven je het idee dat je controle hebt over een bepaalde angst. Deze angst is echter negen van die tien keer niet reëel; je wordt niet gelijk vijf kilo dikker als je één keer niet uit je tupperware bakjes eet, je verliest niet al je gains als je een training overslaat. Maar waarom zou ik afstappen van mijn veilige cleane eetpatroon van broccoli, kip en havermout? Rust, reinheid en regelmaat, zeggen ze toch altijd? Wat als ik stop met dagelijkse trainingssessies? Is het einde dan niet zoek? Nee, zolang je fitte leefstijl je nog steeds gelukkig maakt en je vastberaden bent om je doelen te behalen, zul je van één weekendje 'los gaan' heus niet weer een zuipende en vretende couch potato worden.
Geestelijk voedsel
Het is belangrijk om die strenge, 'gezonde' regimes af en toe los te laten. Als er geen ruimte is voor spontaniteit, wordt het leven een sleur. Ik spreek uit ervaring als ik zeg dat eat, sleep, train, repeat na een tijdje behoorlijk saai wordt. Natuurlijk is het goed om een vast ritme te hebben en behaal je op die manier de beste resultaten, maar je bloedt geestelijk dood als je constant zo gelimiteerd leeft. Geen spontane etentjes, geen dronken avondjes met vriendinnen en bijbehorende brakke zondagen. Dit soort dingen kun je zien als geestelijke voedsel waardoor jij je levensvreugde behoudt. "Natuurlijk is het goed om een vast ritme te hebben en behaal je op die manier de beste resultaten, maar je bloedt geestelijk door als je constant zo gelimiteerd leeft."
Vast in je 'gezonde' leefstijl
Ik ben vaak geprezen om mijn discipline en doorzettingsvermogen. Begrijp me niet verkeerd, controle en discipline zijn goede eigenschappen. Maar pas op dat ze je leven niet gaan beheersen. Het moment dat je alleen thuis op een wortel zit te knagen, omdat die diner party niet in je macro's past of wanneer je op vrijdagavond in je eentje in de sportschool bent, terwijl je eigenlijk liever naar de bioscoop ging met een vriendin, dus wanneer eten of sporten een dwangmatige handeling wordt, moeten de alarmbellen gaan rinkelen. Wanneer het ik moet dit wordt in plaats van ik wil dit en als je het gevoel hebt dat je vast zit in je 'gezonde' leefstijl, is het misschien tijd om het heft iets meer uit handen te geven. Hoe kom ik van mijn controledwang af?
1. Ga na waar je diep vanbinnen bang voor bent.
Achter bepaalde (dwangmatige) handelingen zit altijd een angst waar je op die manier controle over probeert te krijgen. Eet je echt liever thuis of durf je niet uit eten te gaan, omdat bang bent dat het eten daar niet binnen je macro’s past. Track en weeg je al je eten, omdat je bang bent dat je anders te veel eet en dik wordt? Vind je die dagelijkse workout echt zo ontspannend of hang je zeven dagen per week in de gewichten uit angst om je zuurverdiende spiermassa kwijt te raken? Het kan ook zijn dat de controle over je dieet of sportschema je het gevoel geeft dat je de regie hebt over andere onzekerheden. Relatieproblemen, studie of werkstress kunnen ertoe leiden dat je je leven op een andere manier probeert te beheersen. 2. Stel je voor: wat is het ergste wat er kan gebeuren als ik mijn strikte sport of eetpatroon eens loslaat?
Door deze vraag dwing je jezelf om realistisch en rationeel na te denken in plaats vanuit je angst te reageren. Het kan ook helpen om je in een ander te verplaatsen: wat zou jij tegen jezelf zeggen in deze situatie? Waarschijnlijk zou je tot de conclusie komen dat alle rampscenario’s die jij jezelf voorstelt, ietwat overdreven zijn en dat het allemaal zo’n vaart niet loopt. Tip bij paniekgevoelens: Vraag jezelf eens af: waarom voel ik me nu zo? Ga je stappen na: wat gebeurde er en wat vond ik hier van (gedachte)? Wat voelde ik hierbij (gevoel) en wat deed ik toen (handeling). Soms zorgen stress situaties ervoor dat je weer wegkruipt in je ‘veilige’ en vertrouwde. patroon. 3. Neem kleine stapjes: 'Een baby leert ook niet in één keer lopen.’
Je verandert niet binnen één dag van een controlefreak in een relaxed go with the flow-type. Vaak weet je diep vanbinnen wel dat bepaalde handelingen overdreven of neurotisch zijn. Hierdoor is het nog frustrerender dat het je maar niet lukt om ze af te leren. Geef jezelf de tijd om bepaalde patronen af te leren. Begin klein: je hoeft niet gelijk een hele workout te schrappen, probeer eerst eens een halfuurtje minder te trainen. Je hoeft niet gelijk te stoppen met je precies uitgemeten maaltijden; tel opscheplepels of hanteer de handpalmmethode. Je zult merken dat het steeds beter voelt om de controle los te laten.