Hoogsensitief of misofonie: de verschillen en gevolgen
Met bijna 200 reacties was mijn blog “Hoogsensitief: een vloek of een zegen” mijn best gelezen Fitgirls blog ooit. Naast dat velen van jullie erkenning vonden in het blog, riep mijn blog ook veel vragen op over een ander psychologisch fenomeen: 'misofonie'. Omdat hoogsensitiviteit en misofonie nog weleens door elkaar gehaald worden leg ik jou vandaag het verschil uit. Want een verschil is er zeker! Zoals vorige week besproken is een High Sensitive Person iemand die gevoeliger is voor indrukken (zoals geluid, licht en sfeer) dan anderen. Bij misofonie is er ook sprake van een overgevoeligheid voor geluid. Dus dat hebben ze gemeen. Anders dan de naam doet vermoeden (misofonie betekent namelijk letterlijk vertaald “haat voor geluid”) gaat misofonie niet enkel om het niet kunnen verdragen van geluiden, maar vaak ook om het niet kunnen verdragen van bepaalde bewegingen zoals bijvoorbeeld het wiebelen van een voet of een been. Nu irriteert iedereen zich weleens aan een kauwende medereiziger in de trein, of een slurpende broer naast je aan tafel. Maar bij mensen met misofonie gaat dat veel verder dan dat. Mensen met misofonie reageren extreem op dit soort geluiden of bewegingen. Ze worden boos, gevoelens van haat kunnen naar boven komen en/of gevoelens van extreme walging. Nu kun je als buitenstaander natuurlijk denken: 'Joh, doe even lekker normaal, het is maar een kauwende medereiziger', maar mensen met misofonie kunnen op zo’n moment niet meer rustig nadenken. Op het moment dat iemand met misofonie een tikkende klok of een kauwende medereiziger hoort ontstaat er bij hem of haar een reflexmatige reactie in het brein, net zoals jouw lijf reflexmatig speeksel begint aan te maken op het moment dat jij lekker eten ruikt. Misschien zegt de Pavlov reactie je iets? Dit werkt vergelijkbaar.
Wat voor geluiden verdragen mensen met misofonie niet:
- Smakken, slikken of bijvoorbeeld een stuk appel afbijten;
- Niezen, hoesten, neus ophalen, snuiven;
- Kuchen, keelschrapen, geeuwen;
- Ademen;
- Fluiten, neuriën, zingen;
- Iemand’s stem, lach, uitspraak van een bepaalde letter;
- Klikken met een pen;
- Typen op een toetsenbord;
- Lopen op een harde vloer met hakken;
- Roeren met een lepeltje in een beker;
- Het tikken van een klok;
- Het kraken van chipszakken;
- Het zingen van vogels en het blaffen van honden.
- Wiebelen met een voet of been
- Frunniken aan haar
Wat zijn de gevolgen van misofonie:
Het grootste gevolg van misofonie is dat mensen zich sociaal gaan terugtrekken omdat ze veel geluiden en bewegingen niet kunnen verdragen. Denk je maar eens in wat voor kwelling een bezoekje aan de bioscoop moet zijn als je lijdt aan misofonie, met iedereen die in de bios popcorn zit te eten. Daarnaast zijn klachten zoals vermoeidheid, gespannenheid, concentratieproblemen, schaamte, angst en onbegrip veel voorkomend. Een van mijn cliënten, die ik behandelde voor haar eetprobleem maar tevens misofonie bleek te hebben, vertelde mij dat zij zich constant schuldig voelde over haar misofonie. Ze kon eigenlijk niets meer verdagen van haar vriend, terwijl ze wel heel gek op hem was. Ze schaamde zich, en voelde zich machteloos omdat ze niet over voldoende tools beschikte om er iets aan te veranderen. Wij zijn toen samen aan de slag gegaan met een aantal specifieke ontspanningstechnieken, die haar uiteindelijk hebben geholpen om weer gezellig met haar vriend 's avonds op de bank te kunnen zitten zonder gek te worden van zijn kauwgeluiden tijdens het eten van een bakje chips. ☺ Concluderend kun je stellen dat misofonie en hoog sensitiviteit overeenkomsten hebben. Mogelijk houden ze zelfs verband met elkaar, maar omdat er nog te weinig onderzoek is gedaan naar beide fenomenen is dit nog niet met zekerheid te zeggen. Het verschil tussen beide is in ieder geval dat mensen met misofonie uitsluitend geluiden en bewegingen niet verdragen en daarnaast dat dit bij misofonie wordt veroorzaakt door een reflexmatige reactie in de brein. Tot slot een aantal leeftips voor iedereen die moeite heeft met het verdragen van geluiden, ongeacht of dit nou wordt veroorzaakt door misofonie of hoog gevoeligheid:- Zorg voor voldoende ontspanning gedurende de dag zodat je niet overprikkeld raakt;
- Zorg voor voldoende slaap;
- Pas een ontspanningstechniek toe op het moment dat je wordt blootgesteld aan je prikkel.