Gezondheidshype positieve of negatieve ontwikkeling?
Staat jouw Facebook of Instagram tijdlijn ook vol met jaloersmakende foto’s van fitte en toegewijde fitgirls? Sommigen zeggen dat deze nieuwe gezondheidshype een positieve verandering in onze samenleving is, omdat het een gezonde levensstijl motiveert en inspireert. Anderen beweren dat de gezondheidshype juist een negatief effect heeft op ons lichaamsbeeld. Maar hoe zit het nu echt? Heeft fitspiration alleen negatieve kanten of is het niet zo simpel?
De persoonlijke touch van social media
Het internet is tegenwoordig een populaire bron voor informatie over gezondheid. Informatie over gezondheid is te vinden op televisie en in tijdschriften, maar met name social media is invloedrijk. Dit komt door de interactiviteit van social media en de bijbehorende persoonlijke sfeer. Als je fitspiration pagina’s volgt, kun je vervolgens reageren op de foto’s die geplaatst zijn of deze delen met vrienden. Daarnaast creëren persoonlijke profielen en foto’s die gebruikers plaatsen van zichzelf, selfies, een persoonlijke touch. Hierdoor kan fitspiration via sociale media een ander effect op het lichaamsbeeld hebben dan in het geval van de traditionele media.#Fitspo op het eerste gezicht
Een kenmerk van afbeeldingen op fitspiration is dat de afbeeldingen mensen aanzetten om naar het lichaam van gespierde vrouwen te kijken als een object, doordat bijvoorbeeld gebruikers foto’s plaatsen van zichzelf, genaamd selfies. Selfies worden namelijk bekeken door anderen. Een ander kenmerk van afbeeldingen op fitspiration is dat deze afbeeldingen fitness motiveren om uiterlijke reden. Dat het uiterlijk belangrijk is, blijkt bijvoorbeeld uit quotes als: “Do it for the holy shit, you got hot”. Het belang van het uiterlijk en de objectivering van het lichaam maken dat fitspiration samenhangt met een negatief lichaamsbeeld en zelfvertrouwen. Verder heeft fitspiration consequenties voor het gedrag. Fitspiration motiveert vrouwen om fit te worden door sport en een gezonde levensstijl. Dit gedrag kan uit de hand lopen wanneer vrouwen gemotiveerd zijn om te sporten om uiterlijke redenen. Het risico hiervan is dat fitspiration zou kunnen leiden tot extreem sporten. Fitspiration dient niet uit de hand te lopen!Negatieve ontwikkeling? Het is niet zo simpel!
Hoewel fitspiration het risico op een negatief lichaamsbeeld, weinig zelfvertrouwen en de drang naar extreem te sporten met zich meebrengt, betekent dit niet direct dat fitspiration een negatieve ontwikkeling is. Deze relatie verschilt per onderwerp. Het blijkt dat de negatieve associaties bij voornamelijk content over fitness, gezond eten en afvallen aanwezig zijn. Dit in tegenstelling tot content over yoga en ontstressen dat geen negatieve associaties heeft. Informatie over yoga en ontstressen kan daardoor wellicht nuttig zijn bij het verbeteren van het negatief zelfbeeld.Besef daarnaast dat de relatie tussen fitspiration en het lichaamsbeeld, zelfvertrouwen en extreem sporten per individu verschilt. Alhoewel er een relatie is aangetoond tussen fitspiration en lichaamsbeeld is het niet vastgesteld dat fitspiration een negatief effect heeft op het zelfbeeld van vrouwen. Het kan bijvoorbeeld ook dat mensen met een negatief lichaamsbeeld zich blootstellen aan fitspiration. De valkuil is om het slankheidsideaal en/of het fit ideaal te zien als een standaard voor schoonheid. Vrouwen die dit doen hebben vaak een hoge gevoeligheid voor het eventuele negatieve effect van fitspiration. De kunst van fitspiration is om in te zien dat fitter worden haalbaar is. Ga uit van haalbare doelen en maak een helder stappenplan. Het is beter stap voor stap resultaat te boeken dan overhaast een extreme inspanning te doen. Kortom, als we aan fitspiration denken, ontstaat er snel een zwart-wit beeld. Fitspiration is of een ideaal recept om fit en gezond te worden of een worsteling met jezelf. Zo simpel is het echter niet. Het individu in combinatie met het fitspiration onderwerp is de sleutel tot succes.‘’De kunst van fitspiration is om in te zien dat fitter worden haalbaar is.’’
“Believe you can & you’re halfway there”.
Roosevelt
Voor haar master Entertainment Communication aan de Universiteit van Amsterdam heeft Danielle een onderzoek gedaan naar het gebruik van fitspiration. Aan haar afstudeeronderzoek “Exercise to be fit, not skinny”: Fitspiration and young women’s body image, self-esteem and excessive exercise, hebben in totaal 347 vrouwen van 18-28 jaar deelgenomen.