De 12 stadia van een burn-out: herken jij deze signalen?

Redactie

Een burn-out heb je niet van de ene op de andere dag. Dit ontwikkelt zich langzamerhand van vage klachten naar de keiharde werkelijkheid als je thuis komt te zitten. Ervaar jij wel eens langdurige stress en ben je benieuwd of je de zogenaamde burn-out klachten hebt? Wij doorlopen met jou de twaalf stadia van een burn-out. Wanneer jij jezelf in één van de stadia herkent, schakel dan gelijk een professional in om totale uitputting te voorkomen.

Zo ontwikkelt een burn-out zich

Als ons lichaam in gevaar is, maakt het adrenaline aan. Dit hormoon zorgt ervoor dat ons hele lichaam in een staat van alertheid wordt gebracht. Het bloed in ons lichaam gaat naar de spieren en zintuigen, zodat we de ‘gevaarlijke’ situatie kunnen overleven. In stresssituaties reageert het lichaam alsof het in gevaar is. Mensen met een burn-out ervaren vaak veelvuldig stress en vertonen een voortdurende overlevingsreactie, waarbij adrenaline geproduceerd wordt. Om in deze staat te kunnen blijven, gaan mensen met een burn-out vaak (meer) roken en alcohol nuttigen. Daarnaast gaan ze veel of juist weinig eten, hebben ze vaak geen zin in seks, sluiten ze zich af van de sociale omgeving en drinken ze veel cafeïnehoudende dranken. Door deze ‘vluchtmethoden’ stijgt het adrenaline- en cortisolgehalte in het bloed. Wanneer dit lang aanhoudt, is uitputting van het lichaam het resultaat.

Kenmerkende verschijnselen

Fysieke kenmerken zijn:
  • Slaap is van minder goede kwaliteit
  • Opgejaagd gevoel
  • Hartkloppingen
  • Drukkende pijn op de borst
  • Buikpijn
  • Hoofdpijn
  • Verminderde weerstand
  • Spierpijn
  • of hyperventilatie
Emotionele kenmerken zijn voornamelijk:
  • Stemmingswisselingen
  • Neerslachtigheid
  • Sneller geïrriteerd raken
  • Sneller huilen.
Er kan een vervreemding van jezelf optreden waardoor er minder zelfvertrouwen kan zijn.

De diagnose van een burn–out

Deze kan worden gesteld wanneer er een aanhoudende lichamelijke of geestelijke vermoeidheid is, en waarbij het nemen van korte rustperioden geen herstellend effect heeft. Daarnaast moeten er uit de volgende punten minstens twee klachten van toepassing zijn: duizeligheid, darmproblemen, slaapstoornissen, spanningshoofdpijn, maagpijn en toegenomen prikkelbaarheid. De meeste klachten zijn werkgerelateerd. De gevoelens van verminderde werkprestaties en een afstandelijke houding tegenover collega’s zijn ook klachten die kunnen voorkomen.

De twaalf stadia van het ontwikkelen van een burn-out

    1. Geldingsdrang. Hier kan je een overdreven toewijding zien aan het werk. Je verwacht teveel van jezelf en herkent je eigen grenzen niet meer.
    1. Grotere inzet. Je werkt vrijwillig extra en je bent bereid om extra taken over te nemen. Je ervaart het gevoel onmisbaar te zijn.
    1. Negeren van eigen behoeften. Eigen behoeften worden niet meer gezien als belangrijk. Slaapstoornissen en een verhoogde inname van cafeïnehoudende dranken en stimulerende middelen kunnen hier ook voorkomen.
    1. Verdringen van behoeften. Er is nog maar één groot doel, en dat is werken. Hierdoor kun je andere zaken, zoals privé-afspraken, over het hoofd zien en vergeten. Gedrag dat je hier vaak ziet is onnauwkeurig werk leveren, hobby’s aan de kant zetten omdat men weinig energie heeft en zich slap voelt.
    1. Verandering in de prioriteiten. In dit stadia komen er vaker problemen voor met je eigen partner en worden overige sociale contacten vermeden.
    1. Ontkenning. Door een beschermingsmechanisme ben je jezelf niet bewust van de veranderingen in gedrag en houding.
    1. Terugtrekking. Vanbinnen ervaren mensen vaak een leegte en gevoelens van hopeloosheid. Het cognitieve vermogen is verminderd en je bent minder goed in staat tot het nemen van een besluit. Daarnaast wordt er ook vaak een verhoging in gewicht, bloeddruk, hoofdpijn en/of hartkloppingen geconstateerd.
    1. Gedragsverandering. De gevoelens van woede, zelfmedelijden en eenzaamheid komen naar voren. Het leven wordt als minder waardevol beschouwd en hierdoor verkleint men vaak de sociale kring.
    1. Verlies van het eigen persoonlijkheidsgevoel. Men is inmiddels zo vervreemd van zichzelf dat ze niet meer duidelijk hebben wat goed of slecht is. Psychosomatische reacties (emotionele spanningen die zich vertalen in lichamelijke spanningen) treden op de voorgrond.
    1. Leeg zijn. Men laat vaak een negatieve houding zien, heeft last van angstaanvallen, eenzaamheid en een afwisseling in heftige, pijnlijke emoties.
    1. Depressieve gevoelens. Hierin blijft de negatieve houding, maar dan ook ten opzichte van het leven.
  1. Volledige burn-out. Inmiddels is er een uitputting bereikt op zowel geestelijk als lichamelijk vlak.
Wil je meer innerlijke rust en meer in verbinding staan met je lichaam? Download GRATIS ons e-book "Vind je Innerlijke Rust in Onzekere tijden" en voorkom een burn out!