6-urige werkdag beter voor de gezondheid?

Op dit moment loopt in een verzorgingstehuis in het Zweedse Göteborg een onderzoek naar een zesurige werkdag. Verwacht wordt dat de medewerkers zich minder vaak ziek melden, productiever te werk gaan en zich in het algemeen gezonder gaan voelen. Is dit de oplossing voor overspannenheid en burn-outs of zijn er ook nadelen verbonden aan de verkorte werkdag?

Opgebrand

Je zal het zelf misschien ook wel merken na een lange dag werken: het enige wat je wil is op de bank liggen en relaxen. Na acht uur werk ben je leeg en ongemotiveerd om nog andere dingen te gaan doen. Werkdagen worden langer en vooral in de zorg worden er steeds meer mensen ontslagen. Dit heeft niet alleen nadelige effecten voor de bewoners van een verzorgingstehuis (of voor de klanten van een bedrijf), maar ook voor de werknemers zelf. Ze zijn vaker ziek en raken opgebrand door de hoge werkdruk. Er bestaat geen goede balans tussen werk en privé. Reken het maar uit; we slapen zo'n tien uur per dag en werken acht uur per dag. Je houdt dus zes uur over 'voor jezelf', maar de meesten kunnen makkelijk nog twee uur tellen voor het klaarmaken voor het werk en het reizen ernaartoe. Je hebt dus uiteindelijk op een werkdag vier uur voor jezelf, je gezin, je klusjes en verplichtingen. Doei slaap, hallo burn-out.

Korter werken; de oplossing?

Volgens de Zweedse onderzoekers zouden de medewerkers van het bejaardentehuis met een kortere werkdag juist productiever zijn op werk, daarnaast zijn ze een stuk minder moe en gestrest, wat de bewoners in het verzorgingstehuis eveneens ten goede komt. Door de kortere werkdagen moest het verzorgingstehuis extra mensen aannemen, dus deze verandering zou ook iets aan de werkeloosheid kunnen doen. Andere bedrijven hebben de zesurige werkdag al overgenomen en zijn zeer te spreken over het concept, maar het is in het verleden ook een aantal keren misgegaan. Zo hadden ze in Frankrijk een 35-urige werkweek ingevoerd, de later weer terug gedraaid moest worden. Ze hadden gehoopt dat de verkorte werkweek de werkeloosheid zou doen laten dalen, maar er werd alleen maar minder gewerkt en geen extra krachten aangenomen. Hierdoor was het niet mogelijk voor de Franse bedrijven om te concurreren op de internationale markt.

Geld of gezondheid?

Omdat het onderzoek nog niet afgerond is, is het nog niet duidelijk of het geld dat bij een zesurige werkdag wordt bespaard aan ziektes zoals een burn-out compenseert met het hogere loonbedrag. In het Zweedse parlement is daarom niet iedereen voorstander van een verkorte werkdag. Het zou de overheid en bedrijven bakken met geld kosten om mensen minder te laten werken, maar hetzelfde loon te geven. Hier kun je echter ook je vraagtekens bij zetten? Want wat is nu belangrijker; het welzijn van de mens en de kwaliteit van de service die de werknemers afleveren, of het geld?

Verkorte werkdag utopie?

In Zweden zijn ze heel blij met de allereerste resultaten van het onderzoek en ik kan me voorstellen dat een zesurige werkdag in bepaalde sectoren een oplossing kan bieden voor stress, vermoeidheid en depressies, maar dit geldt niet voor elke arbeidstak. Volgens Joost Bollens van onderzoeksinstituut HIVA (KU Leuven) kun je niet iedere baan in stukken knippen en verdelen onder meerdere mensen, dat zou de productiviteit juist tegengaan. Het gevaar is dat mensen langs elkaar heen gaan werken en dubbel werk doen, of juist steken laten vallen. Ook kan een kortere werkdag juist voor een hogere werkdruk gaat zorgen, omdat hetzelfde werk in minder tijd gedaan moet worden. Is de verkorte werkdag dan een utopie, een onhaalbaar streven?

Verhoog je stress weerstand!

Het doel van de zesurige werkdag is dat werknemers stressbestendiger worden, productiever te werk gaan en zich fitter en gezonder gaan voelen. Om de werkdruk te verminderen is het belangrijk dat mensen kiezen voor een baan die hen gelukkig maakt, in plaats van werk dat alle energie uit hen wegzuigt. Als mensen zonder al te veel druk en met plezier naar hun werk gaan, zal het stressniveau vanzelf dalen en kunnen burn-out klachten voorkomen worden. Verder kan een fit en gezond lichaam zowel meer fysieke als psychologische stress aan. Gezond eten en bewegen kan dus ook als preventie voor een burn-out werken.

REFERENTIES

www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/4145818/2015/09/19/Heeft-de-achturige-werkdag-zijn-beste-tijd-gehad.dhtml www.demorgen.be/buitenland/zweden-experimenteren-voor-hetzelfde-loon-twee-uur-minder-per-dag-werken-be603c56/ www.theguardian.com/world/2015/sep/17/efficiency-up-turnover-down-sweden-experiments-with-six-hour-working-day